سردرگمی مدیریتی و تئاتر كرونایی؛

علی شمس: دولت و تئاتر هر دو ورشكسته هستند

علی شمس اعتقاد دارد مشكل و مسأله تئاتر تنها كرونا نیست بلكه اقتصاد ورشكسته و معیوب تئاتر است كه كرونا هم به آن اضافه شده است.

علی شمس نمایشنامه نویس و کارگردان تئاتر درباره وضعیت سیاست های فرهنگی و هنری در شرایط کرونایی تئاتر و نبود حمایت های لازم از هنرمندان و فعالان این عرصه، به خبرنگار مهر اظهار داشت: معتقدم سیاست سیاست گذار دولتی در مواجهه با تئاتر در شرایط کرونا، مثل باقی حوزه ها با غافلگیری آغاز شد. مانند غافلگیری همیشگی ستاد مقابله با بحران است که مدام در مقابل بلایای طبیعی غافلگیر می شود.
وی متذکر شد: شروع مواجهه سیاست گذار فرهنگی به شکل کلان و مشخصاً تئاتر در حوزه کرونا با غافلگیری بود، غافلگیری به این معناست که زیرساخت ندارید و به خاطر عدم آمادگی سیاست گذار فرهنگی، عدم انسجام و پشتوانه مالی در مورد تأمین خسارت ها؛ خسارت هایی که بعضاً اقتصاد و زندگی هنرمند را هدف گرفته است، غافلگیری صورت گرفت.
شمس با اشاره به اینکه اگر دست کم با احتساب فعالان انجمن های نمایش شهرستان حدود ۵۰ تا ۶۰ هزار نفر را درگیر تئاتر در نظر بگیریم، با هر کمیتی زندگی شان گرفتار بحران شده است، اظهار نمود: برخی هنرمندانی که از راه تئاتر ارتزاق می کردند شغل و حرفه شان را تغییر داده اند و بعضاً به کار سیاه روی آورده اند.
کارگردان نمایش «شبی از شب های تهران مسافری» تاکید کرد: ما با یک تراژدی اقتصادی در حوزه زیست هنرمند تئاتر مواجهیم. از سمتی با فقر و عدم نیازها و پشتوانه های مالی که بتواند خسارت ها را جبران کند، مواجهیم و از سمت دیگر با دولت ورشکسته ای مواجه می باشیم که تلاش می کند کج دار و مریز با دستکاری سیستم های بورس، دلار و طلا کسری بودجه خویش را تأمین کند ازاین رو به دولت نمی توان امید داشت.
وی افزود: ترس عمومی تماشاگر برای حضور در سالن تئاتر چرخه ای کاملاً معیوب و ورشکسته بوجود آورده که نوک پیکان این ورشکستگی بیشتر از هر چیز هنرمند فعال و مرتزق از این حرفه است. ما با وضعیتی مواجه هستیم که اداره کل هنرهای نمایشی با یک بدهی کلان انباشت شده مواجه شده؛ وضعیتی که مدیران بعضاً نالایق مرکز با تقسیم های کتره ای پول و حمایت و تقسیم بندی های من درآوردی مانند کار فاخر و کار پیشکسوت دامن به توزیع ناعادلانه سوبسیدهای دولتی زده اند؛ از سمت دیگر فرآیندهای فاکتورسازانه و سرقت های نامعلوم که طی این سال ها در جشنواره های مختلف صورت گرفته و بارها هم ثابت شده نشان دهنده این است بخشی از بودجه تئاتر سرقت شده، بخشی ناعادلانه تقسیم شده و بخشی هم بدهی کلان اداره کل هنرهای نمایشی است.
شمس با تاکید بر اینکه هیچ چاره ای وجود ندارد مگر اینکه به صورت فردی هنرمند تئاتر گلیم خویش را از آب بیرون بکشد و یا باورمندانه به معجزه، منتظر سررسید واکسن کرونا باشد، خاطرنشان کرد: در اقتصادی که نسبت به سال قبل یک سوم شده مبنای قیمت گذاری بلیت تئاتر چگونه خواهد بود؟ آیا تماشاگر می تواند با بلیت ۹۰ هزار تومان در یک بلک باکس به تماشای نمایشی با بازیگران غیر چهره بنشیند؟ آیا بهای بلیت هزینه های ساخت دکور را تأمین می کند؟ ازاین رو تئاترها به سمتی می روند که تنها چند اثری که می فروشند می توانند به بقا ادامه دهند یا تئاترها خالی از عناصر صحنه ای می شوند با تعداد بازیگران کم.
این کارگردان تئاتر خاطرنشان کرد: مسأله ما فقط مسأله کرونا نیست چونکه ما با اقتصادی ویران مواجه هستیم که اگر کرونا هم نبود زیست ما را بعنوان یک هنرمند فعال و حرفه ای تئاتر تهدید می کرد، مضاف بر اینکه کرونا هم به این تراژدی اضافه شده و ما دوقبضه لای یک دنده دندانه دار نوک تیز مخوف گرفتار شده ایم.
وی اضافه کرد: حقیقتاً هیچ کاری نمی توان انجام داد مگر تزریق کلان یک بودجه و سوبسید دولتی که بتواند دست کم برای مدتی این وضعیت را منجمد کند که اساساً چنین بودجه ای وجود ندارد. امسال برخی رویدادها و جشنواره ها برگزار نشده اند و جشنواره تئاتر فجر هم محدودتر برگزار می شود، اگر بودجه این رویدادها از جانب بالادستی ها به اداره کل هنرهای نمایشی پرداخت شده باشد آیا امکان وجود دارد که با هنرمندانی که گرفتار بیماری هستند و عوامل و هنرمندانی که طی ماه های گذشته بیکار بوده اند یک مواجهه مالی ایجاد شود تا بقای آنها را حداقل برای مدتی تأمین کند؟
شمس متذکر شد: این اصل غافلگیری کم کم به اصل بی توجهی می رسد و در شکل داروینی خود هر کس قوی تر باشد بقا خواهد داشت. مطمئنم از پس این شرایط مهیب اقتصادی و کرونا ریزش شدیدی در بدنه حرفه ای و نیمه حرفه ای تئاتر در تهران و شهرستان ها خواهیم داشت؛ کسانی که نه رغبت بلکه توان تولید یک اثر را نخواهند داشت. تولید اثر هنری به طریق اولی یک تولید دردسرآور و نشدنی است کمااینکه نه تهیه کننده ای پای کار می آید و نه سوبسید دولتی اگر در سالن دولتی اجرا نماییم تأمین هزینه های تولید را کفایت می کند. پس آدم فکر می کند در آینده ای متوسط باید عطای تولید یک تئاتر را به لقایش ببخشد.
کارگردان «وقتی خروس غلط می خواند» در انتهای سخنان خود تاکید کرد: با یک عینک بسیار بدبینانه به چشم انداز تئاتر نگاه می کنم و راهکاری وجود ندارد و با تغییر وزیر، معاون هنری و مدیرکل هنرهای نمایشی اتفاقی نمی افتد. ما معلول یک حادثه بزرگ تریم، دقیقاً مثل آموزش و پرورش که از خود زایایی و چرخه اقتصادی بزرگی ندارد معلول و محصول تصمیم گیری های فرادستی هستیم؛ اتفاقاتی که نه در آنها دخیل هستیم و نمی توانیم روی آنها تاثیر بگذاریم ولی سویه های منفی و مثبت آن روی ما تاثیر می گذارد و الان هم همین اتفاق افتاده است.


منبع: atolieh.com