چرا موسیقی عاشیقی دیگر محبوب نیست؟

به گزارش آتلیه دات کام به نقل از ستاد خبری شانزدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران، نشست پژوهشی شانزدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران (منطقه ۳) با موضوع «روایت و موسیقی عاشیقی»، چهارشنبه ۱۴ تیرماه در بخش نخست در تالار خاقانی خانه فرهنگ تبریز انجام شد.
محمدعلی مرآتی دبیر جشنواره با تأکید بر این که موضوع عاشیقی یک موضوع قومیتی نیست، اظهار داشت: با توجه به این که موسیقی عاشیقی در بیش از ۱۰ منطقه شامل زنجان، ارومیه، نقده، تبریز، مراغه، قشقایی، اراک، همدان، قم، ساوه و خراسان شمالی وجود دارد، می توان اظهار داشت که عاشیقی یک موسیقی فراقومیتی است که در عین تنوع، دارای وحدت است.

روایت های موسیقی عاشیقی در منطقه زنجان
در ادامه این جلسه نازیلا جنتی پژوهشگر موسیقی شناسی قومیتی به ارائه مطالبی درباره ی «روایت های موسیقی عاشیقی در منطقه زنجان» پرداخت و اظهار داشت: یکی از تفاوت های موسیقی عاشیقی در زنجان با سایر مناطق در روایت هایی است که عاشیق های زنجانی استفاده می نمایند. یکسری روایت ها وجود دارد که منحصرا برای زنجان است. در زنجان مراسماتی برگزار بنام عاشیقلار بایرامی (عید عاشیق ها) برگزار می گردد که در آن روایت های منحصر بفرد زنجان ارائه می شود.
وی روستای وِیِستان خرمدره را یکی از قطب های موسیقی عاشیقی زنجان معرفی و اظهار داشت: موسیقی عاشیقی زنجان دارای اشتراکاتی با موسیقی عاشیقی مناطق دیگر است که یکسان بودن قپوزی در زنجان توسط عاشیق ها نواخته می شود با آن چه در تبریز مورد استفاده قرار می گیرد همچون این اشتراکات شمرده می شود. در هر دو منطقه از قپوزی دارای ۹ سیم و ۲۰ پرده استفاده می شود.

مکتب عاشیقی شمال غرب ایران
همین طور در این جلسه حسن علیزاده پژوهش گر حوزه موسیقی عاشیقی در مطلبی با عنوان «مکتب عاشیقی شمال غرب ایران» به بررسی اصالت سنت عاشیقی در این منطقه پرداخت و اظهار داشت: سنت عاشیقی در منطقه در شمال غرب ایران سنتی قدرتمند و شاخص است که گرچه تغییرات سیاسی آنرا گرفتار فراز و نشیب هایی کرده است اما توسط اساتید عاشیقی و همین طور شعر، نوازندگی و داستان سرایی همچنان حفظ شده است.
او اشاره کرد: در سنت عاشقی عناصری وجود دارد که دست به دست هم داده اند تا این سنت را به سمت جلو هدایت کنند. همچون ی این عناصر اساتید شاخص و توانمندی هستند که طی سال ها در این زمینه فعالیت داشته اند. عاشیق های امروز باید به این عناصر توجه نمایند تا این سنت لطمه نبیند؛ چونکه این مکتب عاشیقی مکتبی کامل است و اگر مقرر است تغییر و تحولاتی باشد باید از درون فرهنگ این موسیقی صورت بگیرد نه از بیرون آن.
این پژوهشگر حوزه موسیقی عاشیقی همین طور به لطمه شناسی درباره ی علت کاهش محبوبیت این موسیقی میان مردم خصوصاً نسل جدید پرداخت و اظهار داشت: متاسفانه امروزه تعدادی از سنت های اصیل و قدیمی عاشیقی توسط اساتید این حوزه نادیده گرفته می شود؛ از حمله سنت های فراموش شده «دیِیشمه» است؛ پیش تر دییشنه که گفت و گو و مناظره ای ادبی است توسط عاشیق ها انجام می شده است و میان دو یا چند عاشیق به زبان ساز و آواز تقابلی ادبی است انجام می شد که مخاطب بسیاری نیز داشت.
علیزاده اشاره کرد: امروزه باتوجه به گسترش فضای مجازی و توسعه رسانه ها در کشور، دییشمه می تواند توجهات را به سمت خود جلب نماید تا از این طریق امکان لازم برای ذائقه سازی جهت گرایش به سمت موسیقی عاشیقی فراهم گردد.
او در بخش پایانی صحبت های خود به خاصیت های موسیقی عاشیقی منطقه شمال غرب کشور اشاره نمود و اظهار داشت: باتوجه به تعداد بسیار هاواها (آهنگ ها) و داستان ها بیشتر است و این مساله در کنار تعداد زیاد اساتید عاشیقی آذربایجان شرقی را تبدیل به مرجعی برای سنت عاشیقی تبدیل نموده است.

در بخش های مختلف این جلسه که برخی از اساتید موسیقی عاشیقی نیز در آن حضور داشتند، تعدادی از پیشکسوتان این موسیقی به بیان مسائل و دغدغه های خود درباره ی موانع توسعه و گسترش موسیقی عاشیقی پرداختند.
محمدعلی مرآتی دبیر جشنواره در آخر این جلسه به ارائه پیشنهادی جهت افزایش تمایل به موسیقی عاشیقی پرداخت و اظهار داشت: برگزاری مراسم های سکوهای عاشیقی در سراسر کشور خصوصاً در شهرهایی نظیر تبریز بصورت ماهانه می تواند به ذائقه سازی میان مردم کمک شایانی کند.

منبع: آتلیه دات كام

چرا موسیقی عاشیقی دیگر محبوب نیست؟

آتلیه در شبکه های اجتماعی