گفتگوی صریح مهر با محمد اله یاری-۲؛

ابهامات کنسرت ها از پولشویی تا رفیق بازی!

به گزارش آتلیه دات کام، مدیرکل دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در واکنش به طرح بعضی از شبهات و انتقادهای در رابطه با این مجموعه توضیحات مشروحی را عرضه داد.

خبرگزاری مهر – گروه هنر – علیرضا سعیدی: محمد اله یاری مدیرکل دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در بخش اول گفتگوی مشروح خود با خبرگزاری مهر که چندی قبل انتشار یافت، ضمن عرضه بعضی از نقطه نظرات خود در رابطه با بعضی از ابهامات و حاشیه های مطرح شده پیرامون فعالیتهای انجام گرفته در حوزه موسیقی به نکاتی همچون نحوه حضور باردیگر اش در مدیریت دفتر موسیقی وزارت ارشاد بعد از انتصاب در سمت مدیرکلی دفتر توسعه کتاب و کتاب خوانی معاونت فرهنگی، مبحث مهم شفاف سازی در دفتر موسیقی و اصلاح فرایند صدور مجوزهای موسیقی با تأسیس یک سامانه جدید در چارچوب پروژه «پنجره واحد»، نحوه رسیدگی به تخلف و کم کاری بعضی از خوانندگان در کنسرتهای موسیقی بخصوص کنسرتهای موسیقی پاپ، گرانی قیمت بلیت کنسرت ها و پیشنهاد تشکیل نظام صنفی تهیه کنندگان موسیقی اشاره نمود.
وی در بخش دوم و پایانی این گفتگو که به طور عمده به پاسخگویی به انتقادات وارد شده به نحوه حمایت های دولت از تولیدات موسیقایی جدی و غیربازاری اختصاص داشت ضمن اعلام بعضی از جزئیات برنامه های حمایتی وزارت ارشاد دراین زمینه به پرسش های خبرنگار مهر در رابطه با مبحث پولشویی در کنسرت ها و حضور بعضی از تهیه کنندگان که به مقاصد اقتصادی اجراهای زنده توجه بیشتری دارند تا اهداف فرهنگی آن، اشاره نمود و در ادامه در رابطه با عناوینی که طی ماه های اخیر با شائبه های گوناگونی رو به رو شده پاسخ داده و نظرات خود دراین زمینه عرضه داد.
* یکی از مباحث مهمی که بعد از فروکش کردن طغیان کرونا و تعطیلی کنسرت ها مورد توجه رسانه ها و هنرمندان فعال حوزه موسیقی مطرح شده، بحران به وجود آمده در حوزه موسیقی جدی است که به واسطه توجه مخاطب به موسیقی سرگرم کننده در شرایط بسیار نامطلوبی قرار گرفته و اغلب فعالان این عرصه وارد مسیری از فعالیتهای خود شده اند که برگزاری کنسرت با عنایت به هزینه های سرسام اوری که به دنبال دارد، تقریبا تبدیل به رؤیا شده و غیر از موارد انگشت شماری که به واسطه حضور خوانندگان یا هنرمندان مشهور این عرصه باعث زیان دهی انچنانی نشده، اغلب اجراهای زنده این عرصه به لحاظ آماری در پایین ترین میزان برگزاری خود قرار گرفته اند؛ شرایطی که بنظر می رسد وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هنوز حمایت های جدی دراین زمینه انجام نداده است، آیا جنابعالی در این دوره برنامه خاصی به صورت اجرایی برای پشتیبانی از اجراها و تولیدات موسیقی ندارید؟ آیا می دانید اگر تعداد اندک افراد پرطرفدار و شناخته شده تر این حوزه نبودند، بعید بود که شاهد برگزاری کنسرتی در این عرصه باشیم؟
آنچه شما به آن اشاره می کنید، دربرگیرنده نکات مهمی است که پاسخ به آن در یک تا چند جمله مقدور نیست. ولی اگر بخواهم جمع بندی دقیقی از مبحث داشته باشم، این که موسیقی به واسطه آنچه مردم از راه رسانه های عمومی شامل رسانه های اجتماعی، پلت فرم ها، صدا و سیما و هر آنچه از قاب رسانه می بینند و می شنوند، به طور عمده دربرگیرنده موسیقی عامه پسند و مصرفی است که کارکرد مشخصی دارد و آنچنان که باید و شاید درگیر موسیقی جدی نیست. البته که این چه در حوزه موسیقی و چه در حوزه انتخاب سازهای موسیقایی هم یک مشکل پایه ای است که باید روی آن بررسی بیشتری انجام داد.
تفاهم کرده بودیم که برای اجرای موسیقی در مقیاس های کوچک تر در حوزه های در رابطه با موسیقی ایرانی، موسیقی نواحی و موسیقی کلاسیک که به میزبانی تالارهای وابسته به معاونت هنری وزارت ارشاد برگزار می شود، یارانه هایی در چارچوب کاهش یا عدم دریافت اجاره بهای سالن یا پرداخت هزینه بلیت صندلی های خالی اختصاص داده شود نکته دوم دراین زمینه بحث مجموعه اسناد بالا دستی است که ما تابحال سندی که بتواند مشخصاً به موسیقی بپردازد، نداشتیم. البته اخیرا تدوین سند ملی موسیقی در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به اتمام رسید و هم اینک در دستور شورایعالی انقلاب فرهنگی برای تصویب قرار گرفته که اگر تصویب شود برای نخستین بار شاهد تدوین سندی هستیم که کوشیده جایگاه گونه های مختلف موسیقی را در سپهر فرهنگی کشور پیش بینی نماید. یعنی دقیقا اینجاست که نسبت و میزان نقش مجموعه هایی چون وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزارت آموزش و پرورش، سازمان تبلیغات اسلامی، سازمان صدا و سیما و نهادهای دیگر با موسیقی مشخص می شود که میتوان بر این اساس روی نکاتی که شما به آن اشاره داشتید تمرکز و برنامه ریزی اجرایی کرد.
اما در سطح خُرد ماجرا، حالا ما در شرایطی هستیم که تعداد اندکی از هنرمندان فعال در موسیقی اصیل، بار اصلی جذب مخاطب در تهران و شهرستان ها را به دوش می کشند وگرنه این را می پذیریم که شرایط جذب مخاطب در این عرصه با مشکلات زیادی همراه شده که ماجرای کرونا هم این مشکلات را دو چندان کرد.
آنچه وجود دارد اساسا جزو دغدغه های ما در دفتر موسیقی بوده و هست، کما این که در همین چارچوب قرار بود بعد از طی پیک های کرونا که منجر به آغاز مجدد اجراهای زنده شد، شرایطی را فراهم سازیم تا به واسطه حمایت های بنیاد رودکی، از اجراهای موسیقی اصیل در مجموعه هایی چون تالار رودکی، فرهنگسرای نیاوران، برج آزادی و… حمایت های لازم صورت گیرد. حتی دراین زمینه با مدیریت سابق بنیاد رودکی تفاهم کرده بودیم که برای اجرای موسیقی در مقیاس های کوچک تر در حوزه های در رابطه با موسیقی ایرانی، موسیقی نواحی و موسیقی کلاسیک که به میزبانی تالارهای وابسته به معاونت هنری وزارت ارشاد برگزار می شود، یارانه هایی در چارچوب کاهش یا عدم دریافت اجاره بهای سالن یا پرداخت هزینه بلیت صندلی های خالی اختصاص داده شود تا دست اندرکاران این حوزه رغبت داشته باشند که در این اجراها با شرایط بهتری فعالیت کنند.
به هر حال در این حوزه نامهای بزرگ می توانند در حوزه فروش بلیت موفق باشند، منتها در این چارچوب لایه دیگری از خوانندگان و نوازندگان و هنرمندانی داریم که با وجود توانایی های لازم با مشکل مخاطب رو به رو هستند و لازم است که ما دراین زمینه کمک هایی داشته باشیم تا بتوانیم هزینه های تمام شده برای برگزاری کنسرت را کاهش داده و فضایی را ایجاد نماییم که هنرمندان و تهیه کنندگان این عرصه برای برگزاری کنسرت رغبت داشته باشند. من امیدوارم چنین طرحی با حضور مدیریت جدید بنیاد رودکی که درک خوبی از مبحث هم دارند، شاهد استمرار تفاهمی باشیم که می تواند در حوزه موسیقی اصیل و افزایش مخاطب آن نقش مؤثری را ایفا کند.
ما طی دو سال قبل هم پروژه اجراهای آنلاین آثار موسیقایی در فضای مجازی را آغاز کردیم که استقبال خوبی هم از این برنامه ها شد و هنرمندان هم شرکت خوبی در کنسرت ها داشتند. ازاین رو حالا که پیک کرونا تا حدی رفع شده فکر می کنم می توانیم این اجراها را برای مردم به صورت زنده داشته باشیم. شما مطمئن باشید دغدغه وزارت ارشاد اینست که در کنار اجرای برنامه هایی که وجوه سرگرم کننده موسیقی را در نظر گرفته، رسالت بسیار مهم توجه به موسیقی اصیل و دغدغه مند با اختصاص یارانه ها و کمک هایی هم مورد توجه قرار گیرد.

*تا از مباحث اقتصادی کنسرت ها دور نشدیم، بد نیست به یک مسئله بسیار مهم بپردازیم، یکی از مواردی که طی سال های اخیر در حوزه های مختلف هنر بخصوص موسیقی مشاهده می شود، مباحث در ارتباط با پول شویی و داستان های در رابطه با آن است که طبیعتاً ارتباط چندانی به دفتر موسیقی ندارد اما ورود بعضی از افراد نامعلوم در قامت تهیه کننده، سرمایه گذار یا عناوینی از این دست به فرایند و نظام اقتصادی موسیقی ایران باعث شبهاتی شده که می تواند مورد سنجش و تمرکز بیشتری قرار گیرد. گویی این که این افراد نامعلوم الحال تصمیم دارند از درگاه موسیقی و کنسرت ها به مقاصد اقتصادی دیگری برسند که طبیعتاً شهرت، موضوعات و قوانین در رابطه با معافیت های مالی در صورت انجام بعضی از فعالیتهای فرهنگی هنری در رأس آنها قرار دادند و باعث استفاده از امتیازاتی می شود که نوک پیکان آنها به سمت پشتیبانی از موسیقی و این حرف ها نیست، بلکه مقاصد دیگری در کار است که مایلم بدانم دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای مقابله با ورود چنین افرادی به حوزه مارکتینگ موسیقی چه برنامه هایی را مد نظر قرار داده است؟
تحت هیچ شرایطی چنین رویه ای را نداریم که فردی بدون دارا بودن این شرایط و اولویت ها به دفتر موسیقی رجوع کند و صرفا با میلیاردها تومان دارایی اعلام نماید که می خواهد وارد بازار اقتصادی موسیقی به صورت مستقیم شود و دفتر هم به این تقاضا پاسخ مثبت دهد نخستین مبحث این که برای اجراهای کمتر از ۵۰۰ نفر نیازی نیست فرد کنسرت گذار، مدیر برنامه یا تهیه کننده، شرایط حقوقی داشته باشد. یعنی می تواند بعنوان سرپرست گروه تقاضای خویش را برای برگزاری کنسرت ارسال و بعد از طی مراحل اداری و قانونی بعنوان کنسرت گذار برنامه ای را اجرا نماید. اما بطور حتم برای اجراهای بزرگ تر لازم است مدیر برنامه یا تهیه کننده در چارچوب یک شخصیت حقوقی برای برگزاری کنسرت اقدام نماید. شرایطی که از الزامات مهم آن مدیریت یک مؤسسه فرهنگی هنری چند منظوره یا تک منظوره در حوزه موسیقی است.
این را هم مستحضر باشید برای صدور مجوز اجرای صحنه ای برای تهیه کننده که ابتدا به ساکن علاقه مند برگزاری کنسرت هست، الزاماتی وجود دارد که تولید آلبوم و تک آهنگ، مدیریت اجراهای زنده موسیقی در سالن های زیر ۵۰۰ نفر در فاصله ای سه تا چهار ساله و موارد مشابه، همچون آنها چه در تهران و چه در شهرهای دیگر کشور است. به عبارتی بعد از طی این مراحل است که فرد تهیه کننده می تواند برای اجراهای صحنه بزرگ برای صدور مجوز اقدامات لازم را انجام دهد.
این ضوابط و قوانینی که عرض کردم حالا در دفتر موسیقی وزارت ارشاد اجرا می شود و ما تحت هیچ شرایطی چنین رویه ای را نداریم که فردی بدون دارا بودن این شرایط و اولویت ها به دفتر موسیقی رجوع کند و صرفا با میلیاردها تومان دارایی اعلام نماید که می خواهد وارد بازار اقتصادی موسیقی به صورت مستقیم شود و دفتر هم به این تقاضا پاسخ مثبت دهد. شما مطمئن باشید مؤسساتی که دفتر موسیقی وزارت ارشاد در حوزه کنسرت ها با آنها ارتباط دارد، افرادی هستند که سلسله مراتب قانونی حوزه کنسرت ها را طبق ضوابط طی کرده اند. حتی حالا خیلی از شرکت ها و ناشران موسیقی زیادی هستند که به سبب طی نکردن همین مراحل اداری که عرض کردم، هنوز موفق به دریافت مجوز برگزاری اجراهای صحنه ای نشدند.

* با عنایت به مواردی که اشاره کردید البته این امکان وجود دارد، بعضی از افراد در چارچوب اسپانسر یا حامی مالی وارد شرایطی شوند که گرچه عنوان تهیه کننده و برنامه گذار روی آنها نیست اما عملاً اصلی ترین نقش را در برگزاری کنسرت هایی ایفا می کنند که برخی هایشان، تاکید می کند برخی هایشان به دنبال مقاصد دیگری هستند که اصلاً به صلاح موسیقی نیست.
اینکه پشت صحنه برگزاری بعضی از این کنسرت ها چه اتفاقاتی می افتد نکته مهمی است. گویی روی ماجرا فردی است که می تواند اجرای صحنه ای برگزار کند اما قدرت اقتصادی لازم را ندارد و این اسپانسر یا حامی مالی است که می تواند به تهیه کننده کمک نماید. شرایطی که طبیعتاً دفتر موسیقی به صورت مستقیم با آن روبه رو نیست و امکان دارد آنرا به صورت واضح هم مشاهده نکند. اما طبیعتاً وقتی چنین ماجراهایی در حوزه های نظارتی مورد توجه قرار می گیرد طبیعی است که ما هم به مبحث حساس می شویم تا خدایی نکرده گروهی با مقاصد خاص و غیر فرهنگی دنبال انحراف مسیر در حوزه موسیقی نباشند. ازاین رو در هر لحظه ای متوجه کوچک ترین موردی دراین زمینه شویم، همه از لحاظ قانونی مکلفیم که نسبت به چنین موضوع هایی حساس باشیم.
* بهتر است برویم سراغ جشنواره ها؛ بخصوص جشنواره موسیقی فجر و فعلا حوزه انتخاب دبیر؛ رویدادهایی که بنظر می رسد بزرگواران و هنرمندان ارزشمند ای چون جناب شاهین فرهت و جناب حسن ریاحی که توانایی آنها در موسیقی بر هیچ کس پوشیده نیست، انتخاب اول و دوم و آخر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای برگزاری یک جشنواره بسیار خنثی و بی خاصیتی است که تقریبا هر سال بد تر از سال قبل بخش زیادی از هویت ملی و اعتبار خویش را از دست می دهد، گویی این که مدیریت دفتر موسیقی وزارت ارشاد فقط آنرا برگزار می نماید که شاهد رویدادی ملی در حوزه موسیقی بدون هیچ نتیجه مثبت و عملکرد رو به رشدی باشیم (البته به غیر از استثنائات) جشنواره ای که آمار مخاطبانش هم روند رو به سقوطی را طی می کند. شرایطی که اگر بخش موسیقی پاپ این رویداد نبود، معلوم نبود چه شاخص اماری از این رویداد بسیار مهم احصا می شد. آقای اله یاری آیا واقعاً بنا ندارید با این همه تغییرات روی کاغذی که در آیین نامه و اساسنامه و هرچیزی از این دست برای جشنواره اتفاق افتاده، فکری به حال احیای تنها رویداد و جشنواره ای در حوزه موسیقی باشد که می تواند حرف های زیادی برای گفتن داشته باشد؟ آیا برای ایجاد شرایط نشاط آور و امیدوار کننده برای جشنواره ای که خیلی از هنرمندان شناخته شده کشورمان برای حضور در آن انگیزه چندانی ندارند می توانیم امیدوار به اجرای طرح ها و برنامه هایی برای ارتقای سطح کمی و کیفی جشنواره موسیقی فجر با یک دبیر تازه نفس و صاحب ایده با در نظر گرفتن همه چارچوب ها باشیم؟
به اعتقاد من پویایی و حضور موسیقی در ایران به واسطه زحمت ها و تلاشهای هنرمندان شریف و ارزشمندی است که چه در دوره های قبل و چه در دوران معاصر برای این هنر انجام داده اند. ازاین رو نباید منکر زحمات این بزرگواران و نام هایی که شما به آن اشاره کردید، شد که الحق و الانصاف زحمت های بسیار زیادی را برای اعتلای موسیقی این سرزمین انجام داده اند. به هر صورت ما هم در معاونت امور هنری و هم در دفتر موسیقی دنبال این هستیم که از مجموعه هنرمندان جوان و صاحب ایده های نو در برگزاری رویدادهای موسیقایی استفاده نمائیم تا بتوانند در چارچوب عنوان دبیر جشنواره فعالیتهای مؤثری را انجام دهند. ما در شورای سیاستگزاری هم تلفیقی از هنرمندان جوان و پیشکسوت را هم در کنار خود خواهیم داشت تا بتوانند به واسطه این حضور توأمان، راهبری بهتری را برای جشنواره داشته باشند. بله شما درست می گوئید که دبیران جشنواره موسیقی فجر در دو سه دوره اخیر به لحاظ شرایط سنی در دهه هفتم زندگی پر ارزش خود بودند، اما هیأت انتخاب آثار و گروه ها را که مشاهده کنید می بینید که خیلی از این عزیزان، هنرمندان و استادان نسل میانی موسیقی ما هستند که بخش اصلی جشنواره را هدایت کرده و دبیر جشنواره فقط راهبری کلی را انجام می دهد.
هم در معاونت امور هنری و هم در دفتر موسیقی دنبال این هستیم که از مجموعه هنرمندان جوان و صاحب ایده های نو در برگزاری رویدادهای موسیقایی استفاده نمائیم تا بتوانند در چارچوب عنوان دبیر جشنواره فعالیتهای مؤثری را انجام دهند بنده طی سه سالی که در دفتر موسیقی وزارت ارشاد حضور پیدا کردم تمام تلاشم را انجام دادم تا جوایز جشنواره موسیقی فجر بعنوان محور وحدت بخش جشنواره به نقطه ای از لحاظ فنی نائل شود تا هنرمندان رغبت کنند آثارشان را در این حوزه رقابتی شرکت دهند؛ «جایزه باربد» که فرایند برگزاری آن متوقف گردید بود و ما به جای این که دنبال جایزه جدیدی باشیم، مجدداً آنرا به فرایند برگزاری جشنواره موسیقی فجر اضافه نمودیم تا بتوانیم دراین زمینه اعتماد هنرمندان را جلب نمائیم. در این چارچوب طی دو سال قبل که این جایزه احیا شده تقریبا خیلی از آلبوم های موسیقی در ژانرهای مختلف توسط صاحبان آثار به دبیرخانه ارسال شده که می تواند دربرگیرنده اتفاقات مطلوبی باشد. البته از سال قبل تصمیم گیری هایی شد که جایزه باربد غیر از بخش آلبوم در بخش های دیگر حوزه موسیقی هم هنرمند برگزیده داشته باشد که ان شاءلله در دوره پیش رو این مورد هم مورد بررسی قرار داده می شود.
در حوزه نحوه حضور گروه ها و هنرمندان در جشنواره هم دو فرآیندِ ورود وجود دارد. اولی به واسطه فراخوان و دومی هم به نظر هیأت انتخاب جشنواره مربوط می شود که آنها تشخیص می دهند فلان گروه یا هنرمند موسیقی به لحاظ کیفی می توانند در جشنواره حضور داشته باشند. دراین زمینه هم بنده بعنوان مدیر دفتر موسیقی وزارت ارشاد هیچ دخالتی در مباحث داوری و این که چه کسی برگزیده شود یا نشود، ندارم. شما مطمئن باشید همه اتفاقاتی که طی دوران حضور بنده در دفتر موسیقی وزارت ارشاد صورت گرفته با نظر هنرمندان و هیأت داورانی بوده که در جشنواره حضور داشتند. در رابطه با نحوه حضور هنرمندان حرفه ای حوزه موسیقی هم باید به این نکته اشاره کنم: تا آنجاییکه اطلاع دارم عموم خواننده ها و نوازنده های شاخص نسل میانی موسیقی ایرانی طی دو سال قبل در جشنواره موسیقی فجر حضور مؤثری داشتند که در چارچوب های مختلف، آثارشان را پیش روی مخاطبان قرار دادند و ما شاهد استقبال خوبی در این عرصه ها بودیم.
* البته من امیدوارم این شرایطی که اشاره داشتید در انتخاب دبیر جشنواره سی و نهم مورد توجه شما و همکارانتان قرار گیرد، که حداقل امیدوار باشیم این دفعه فردی غیر از انتخابهای همیشگی وزارت ارشاد سکان هدایت جشنواره ملی موسیقی فجر را به عهده خواهد گرفت.
این یک روند اداری است که برای مسئولیت های حساس باید هماهنگی های در رابطه با انجام پذیرد. البته حساسیت های در ارتباط با استعلام یک معاون وزیر یا مدیرکل حتما برای دبیران جشنواره های هنری وجود ندارد بنده به شدت روی این مورد تاکید دارم که دبیر جشنواره موسیقی فجر برای رویداد پیش رو برنامه دو تا سه ساله ای داشته باشد که بتواند از یک نقطه موجود در دوره اول به نقطه مناسب برسد و در مسیری مشخص به نقطه مطلوب در دوره های بعد برسد. دراین زمینه اجماع برای انتخاب دبیر برای رویداد موسیقی فجر هم کار بسیار دشواری است. به هر حال این که به انتخاب فردی برسیم که همه او را بپذیرند خود به تنهایی دربرگیرنده ابعاد مختلفی است که امیدوارم به شرایط مطلوبی برسیم. اما بدانید که ما سال جاری به سمتی می رویم که از کارشناسان موسیقی پرانرژی و جوان تر برای پذیرش سمت دبیری جشنواره موسیقی فجر بهره مند شویم.
* پس این شائبه ها و شایعاتی که از گوشه و کنار شنیده می شود که استعلامات حراستی و مواردی از این دست مانع اصلی انتخاب دبیر دیگری غیر از دو گزینه ریاحی – فرهت در معرفی چندباره این دو بزرگوار برای دبیری جشنواره موسیقی فجر است را تکذیب می کنید؟
این یک روند اداری است که برای مسئولیت های حساس باید هماهنگی های در رابطه با انجام پذیرد. البته حساسیت های در ارتباط با استعلام یک معاون وزیر یا مدیرکل حتما برای دبیران جشنواره های هنری وجود ندارد.
نکته دیگر این که گرچه هنرمندان بزرگواری چون استاد ریاحی و استاد فرهت در شرایط سنی بالاتری بودند اما شما به سادگی نمی توانید از تجربیات این عزیزان عبور کنید. وجه مثبت این نام اینست عزیزانی رغبت کنند به واسطه نام این بزرگان در جشنواره موسیقی فجر حضور پیدا کنند و اگر فرد جوانی در جشنواره بعنوان دبیر حضور داشته باشد اما و اگرهای زیادی برای حضورشان در جشنواره مطرح کنند. البته که من هم با شما موافقم که باید فضا را برای افراد جوان تر و صاحب ایده های نوتر فراهم نمود.

* شرایطی که متأسفانه در جشنواره موسیقی نواحی اصلاً رنگ و بویی از ایده پردازی و خلاقیت نیست. شرایطی که از وقتی خیال کرمان را برای میزبانی چند باره از این رویداد مهم موسیقایی راحت کرد، ماجرا را به سمت و سویی هدایت می کند که نباید منتظر جشنواره ای مبتنی بر خلاقیت و نوگرایی و ارتقای سطح کیفی آن بود. رویدادی که می تواند تبدیل به یکی از ارکان اصلی جذب توریست خارجی به کشور و خیلی از امتیازات دیگر باشد، اما بعضی از اتفاقات که بارها هم به آن اشاره شده، یک رویداد پویای موسیقایی را تبدیل به یک جشنواره برای پر کردن کارنامه کاری مدیرانش کرده است. در حالی دفتر موسیقی وزارت ارشاد می توانست استانهای دیگری را درگیر برگزاری جشنواره ای کند که مردم به شدت آنرا می پسندند و خواستار شنیدن اجراهایش هستند و من نمی دانم چه اصراری برای برگزاری جشنواره موسیقی نواحی در کرمان وجود دارد که در جای دیگر امکانش نیست؟
پرسش شما پرسش به جایی است؛ این که ثبات برگزاری یک جشنواره در یک استان باعث افت کیفی رویداد نشود. در همین چارچوب جشنواره موسیقی نواحی فرصتی برای تمام ایران است که هنرمندان این مرز و بوم در هر اقلیم آن بنا به کیفیت متنوعی که در موسیقی شأن سراغ داریم میزبان برگزاری جشنواره موسیقی نواحی باشند. این توقع هست وقتی کشوری که دارای چنین تنوع موسیقایی است باید نوبت برگزاری جشنواره موسیقی نواحی را هم داشته باشد. البته از طرف دیگر یک اتفاق سنتی هم در کشور وجود دارد که برخی فعالیت ها در بعضی نقاط کشور ثبات پیدا کردند. یعنی یک استان در رابطه با یک مبحث فرهنگی مرکزیت پیدا می کند و سایر شهرها هم حول آن استان برای شرکت برنامه ریزی می کنند.
درباره نحوه برگزاری جشنواره موسیقی نواحی فکر می کنم می تواند شرایطی فراهم گردد که استانهای دیگر هم در برگزاری رویداد سهیم باشند و اگر مقرر است کرمان هم میزبانی جشنواره را به عهده داشته باشد، در خط آخر رویداد قرار بگیرد در حوزه جشنواره موسیقی نواحی استان کرمان به لحاظ برگزاری حالا تجربه کسب کرده و در این سال ها هم تمام تلاش خویش را انجام داده که بسیاری از نقصها را برطرف کند. اما همچنان دست یابی به استان کرمان برای خیلی از هنرمندان کار ساده ای نیست و ما مشاهده کرده ایم که بسیاری از این عزیزان به سختی توانستند خویش را به کرمان برسانند. دراین زمینه اعتراض خویش را هم نشان داده اند و متأسفانه بعضی از آنها در راه با مشکلاتی مواجه گشتند. اما این مورد هم مهم می باشد که استان کرمان به لحاظ فرهنگی هم موقعیت ممتازی داشته و هم به سبب مالی بضاعت میزبانی را دارد. حتی این نکته هم مطرح می شود درصورتیکه به مسؤلان اسنان کرمان گفته شود که آنها می توانند به صورت دائم مسئول برگزاری جشنواره باشند شاید آنها با برنامه ریزی گسترده تری نقصها موجود را برطرف کنند.
به هر حال بنده معتقدم چهار روز برگزاری جشنواره موسیقی نواحی در کشور نمی تواند همه اتفاقات در ارتباط با موسیقی نواحی باشد. من معتقدم برگزاری چهار روزه یک رویداد موسیقایی با ۱۶ اجرا اساساً نماینده همه موسیقی نواحی سراسر کشور نیست. به همین دلیل سال جاری در شورای سیاستگزاری تا آنجایی که بنده آگاه هستم هم در بخش بین المللی و هم در تحقق شعار جشنواره، ایده های خوبی طراحی شده که اعلام آنها توسط دبیر و شورای سیاستگزاری می تواند امیدواری هایی را ایجاد نماید.
مجموعه دفتر موسیقی وزارت ارشاد باید بسیار بالاتر از این حرف ها برای موسیقی نواحی کار انجام دهد. البته بنده در رابطه با نحوه برگزاری جشنواره موسیقی نواحی فکر می کنم می تواند شرایطی فراهم گردد که استانهای دیگر هم در برگزاری رویداد سهیم باشند و اگر مقرر است کرمان هم میزبانی جشنواره را به عهده داشته باشد، در خط آخر رویداد قرار بگیرد. یعنی جریان سازی در مناطق جغرافیایی ایجاد شود و ما شاهد به صحنه رفتن اجراهای منطقه ای باشیم و اتفاق پایانی در کرمان باشد. چارچوب فعلی جشنواره، پوشش دهنده همه فعالیتهای موسیقی نیست.

* طی ماه های اخیر در فضای مجازی تلاشهای زیادی صورت گرفته که بین هنرمندان شاخه های مختلف موسیقی و بدنه دولت فاصله ایجاد نماید. شرایطی که خودتان می دانید دربرگیرنده نکات فراوانی است که می توانیم ساعت ها در رابطه با پیامدها و حواشی در رابطه با آن صحبت نماییم. آیا در این عرصه جنابعالی برنامه خاصی را مد نظر قرار داده اید که اعتماد سازی بیشتری میان هنرمندان و نهاد مدیریتی دولت در حوزه حساسی مانند موسیقی ایجاد شود تا دراین زمینه بتوانیم شاهد آخر گرفتن بعضی از سو تفاهم های مطرح شده در این عرصه باشیم؟
شاید نیمی از وقت ما در طول روز بابت امور جاری و فرآیندهای موجود در دفتر موسیقی صرف می شود. اما مطمئن باشید نیمی از وقت ما صرف موضوعی می شود که شما به آن اشاره کردید. ما از یک سو باید مواردی را از سمت دولت با هنرمندان در بین بگذاریم و از طرفی دیگر مواردی که دغدغه هنرمندان است با نهادهای دولتی و نظارتی در بین بگذاریم. فرآیندی که بسیار وقت گیر ولی پرارزش برای ماست. بنده اعتقاد دارم چون فعالیت در حوزه فرهنگ و هنر دربرگیرنده ظرافت هایی است ازاین رو با گفتگو می توانیم خیلی از مشکلات را حل نماییم.
خواهش می نماییم اگر مثالی دال بر این که من و همکارانم کاری را انجام دادیم که شائبه طرفداری یا قرار گرفتن در نقطه مقابل را برای عده ای ایجاد کرده، عنوان نمائید و مطمئن باشید من از طرح آن به صورت عمومی هم ابایی ندارم مثلا شاید بخش قابل توجهی از فعالیتهای ما در طول روز پیگیری درخواست هنرمندی باشد که برای برگزاری کنسرت در یک استان با الزامات و مشکلاتی رو به رو شود که رایزنی ما با شورای فرهنگ عمومی استان، دست اندرکاران استانی، دفتر ائمه جماعات می تواند مشکل را برطرف کند. این مورد را شما می توانید از هنرمندان بپرسید که دفتر موسیقی وزارت ارشاد در پشت صحنه، وقت قابل توجهی را صرف موضوع هایی کرده که بتواند به سهم خود مشکلات و مسائل هنرمندان این عرصه را کم کند. تجربه هم نشان داده که اگر چنین مسائلی به درستی با هنرمندان مطرح شود همراهی لازم را برای موضوعات مختلف دارند و بسیار کم هستند افرادی که تحت هیچ شرایطی حاضر به تعامل و گفتگو نشوند.
من معتقدم ایستایی و توقف را می توانیم با همراهی دست اندرکاران دولتی و هنرمندان کاهش دهیم. این فرایند ارتباط مؤثر جزو شرح وظایف بنده و همکارانم در دفتر موسیقی است که تلاش نماییم باب گفتگو در حداکثر میزان ممکن محقق شود و مشکلات به حداقل برسد.
* نکته دیگری که فکر می کنم در بخش پایانی گفتگو می توانید در رابطه با آن توضیحاتی را عرضه دهید، تأسیس دفتر سرود و انتصاب مدیری برای این بخش در دفتر موسیقی وزارت ارشاد است که بد نیست در رابطه با نحوه فعالیتهای این مجموعه گزارشی را عرضه کند.
گونه سرود جزو گونه های پر استقبال بین نسل جوان است که طی این سال ها جزو تأکیدات مقام معظم رهبری به دست اندرکاران فرهنگی است که به این مورد جدی تر بپردازند. طی این سال ها هم، مجموعه های مختلفی به مبحث سرود پرداخته اند که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هم در چارچوب گروههای سرود در رابطه با کانون های فرهنگی هنری مساجد به آن توجه ویژه ای داشته است. در این چارچوب دفتر موسیقی وزارت ارشاد هم این تکلیف را احساس کرد که برای ساماندهی گروههای سرود کشور اقداماتی را انجام دهد. این ساماندهی هم برای توانمندی سازی گروههای سرود و هم برای افزایش غنای موسیقایی و کیفیت است که بتواند آثار ساخته شده در این عرصه را ماندگارتر کند. بنابراین ما در دوره جدید از جانب وزارت ارشاد مکلف شدیم تا دفتری تحت عنوان دفتر سرود را در مجموعه دفتر موسیقی تأسیس نماییم که در این مجموعه علاوه بر ثبت گروههای مختلف سرود در یک سامانه واحد و تشکیل یک بانک اطلاعاتی دراین زمینه، بتوان در همراهی با وزارت آموزش و پرورش، سازمان تبلیغات اسلامی، سازمان صدا و سیما و دیگر نهادهای متولی سرود، شرایط بهتری برای ارتقای کیفیت تولیدات مرتبط به سرود انجام دهد.
* فکر نمی کنید این تعدد فعالیتهای در رابطه با سرود در مجموعه های مختلف آنچنان که باید مؤثر نیست؟
اتفاقاً هدف ما اینست که یک شورای سیاستگزاری به صورت کلان دراین زمینه تشکیل گردد تا ما بتوانیم با همراهی همه مجموعه های در رابطه با مبحث سرود اتاق فکر بزرگ تری برای فعالیتهای این حوزه داشته باشیم. دفتر سرود وزارت ارشاد اصلاً قرار نیست در مرحله اول فعالیتهای خود وارد حوزه تولیدات پرتعداد سرود شود ما در این شرایط مقرر است به ارتقای کیفیت سرود کمک نماییم تا ضرباهنگ تصمیم ها دراین زمینه خوش صدا تر شود.

* و پرسش آخر؛ شنیده شده که محمد اله یاری با یکسری از تهیه کنندگان موسیقی بخصوص موسیقی پاپ رفاقت بیشتری دارد، شرایطی که سبب شده همین عزیزان در حوزه تصمیم گیری ها هم ایفا کننده نقش مؤثری باشند. مایلم هر پاسخی دراین زمینه دارید صراحتاً به بیان مواضع خود بپردازید.
در حوزه موسیقی به دنبال سلیقه گرایی نبوده ام. به این معنا که گروهی یا مجموعه ای را به گروهی دیگر برتری ندهم. اما حتم دارم برخورد بنده و همکاران در دفتر موسیقی با همه عزیزان طی سه سال قبل بر مبنای ضوابط و قوانین بوده است. شما کسی را نمی توانید نام ببرید که در حوزه موسیقی بخصوص موسیقی پاپ به دفتر موسیقی آمده باشد و به کارش رسیدگی نشده باشد. هم اکنون هم که خدمت شما هستم بازهم دسته بندی های موجود در موسیقی پاپ را به رسمیت نمی شناسم. اولاً دفتر موسیقی، خانه اهالی موسیقی است و همه به صورت عادلانه می توانند از خدماتی که عرضه می شود بهره گیرند. دوم این که ما هم وظیفه داریم بر مبنای ضوابط و وظیفه اخلاقی تا آنجایی که می توانیم خدمتگزار دوستان باشیم.
لذا خواهش می نماییم اگر مثالی دال بر این که من و همکارانم کاری را انجام دادیم که شائبه طرفداری یا قرار گرفتن در نقطه مقابل را برای عده ای ایجاد کرده، عنوان نمائید و مطمئن باشید من از طرح آن به صورت عمومی هم ابایی ندارم چون که وظیفه خود می دانم برای همه هنرمندان موسیقی به صورت مساوی و عادلانه خدمت رسانی نمائیم. البته گاهی امکان دارد به سبب ضوابط و موانع قانونی شاهد جلو رفتن کاری برای هنرمند مربوطه نباشیم. اما این بدان معنا نیست که دفتر موسیقی نسبت به عده ای طرفداری و نسبت به عده ای دیگر غیرجانبدارانه عمل می کند.
ما تلاش می نماییم از حرکت در خط وسط خارج نشویم، درهای دفتر موسیقی هم برای همه هنرمندان باز است و هر فرصتی که باشد بنده شخصاً و همکارانم حاضر هستند تا در کنار هنرمندان و برای حل مشکلات قدم برداریم.