گزارش آتلیه دات كام از نشست تخصصی سرود سلام فرمانده ؛

معمای سلام فرمانده پس از حلش هم آسان نشد

به گزارش آتلیه دات کام استاد ارتباطات اجتماعی دانشگاه و داور سابق برنامه «عصر جدید» با اشاره به اینکه معمای سرود «سلام فرمانده» برای من پس از حلش هم آسان نشده است، اظهار داشت: من در مقابل این سرود بزرگ ترین علامت سوال نمی دانم را می گذارم.

به گزارش خبرنگار فرهنگی ایرنا، سیدبشیر حسینی که در نشست تخصصی تحلیل ابعاد اجتماعی، رسانه ای و بین المللی سرود «سلام فرمانده» سخن می گفت ضمن بیان این مطلب، گفت: وقتی با خاصیت های سرود از باب محتوا وارد می شوم، «جز حیرتم نیفزود» بهترین تحلیل است. برخی از دوستان در تحلیل ها متوسل به واژه هایی مثل اخلاص می شوند و می گویند در این اثر اخلاصی هست که موجب موفقیتش شده است. من اخلاص سنج ندارم. می دانم در این کار یک برکتی به وجود آمده است. اما نمی دانم ریشه اش بر اخلاص است یا نه.
وی با اشاره به اینکه این سرود به لحاظ زبان و محتوا معادل زیاد دارد اضافه کرد: این شعر به شکلی بوده که ایرادهایی داشته و مجوزهای متعارف پخش را نگرفته و حتی نامه توبیخی برای پخشش آمده است. من بیش از ۵۰۰ یادداشت درباره این اثر مطالعه کردم. ولی هنوز تحلیل پسینی که برای خودم اقناعی باشد ندیدم و خودم هم تحلیل جامعی ندارم.


استاد دانشگاه ارتباطات با اشاره به آشنایی اش با این گروه سرود از سال ۱۳۹۸ اظهار داشت: من از آن موقع با آنها کپ و گفت می کردم. تعدادی از مهندسی و مبانی اثر یاد می کنند. ولی این اثر مهندسی و طراحی نشده است. برخی از واژه ها مثل «عهد می بندم» که پرحجم در این سرود تکرار شده در خود شعر اصلی نبوده است. در شعر اصلی جمله ان شاء الله که می مانیم پای کار این نظام بوده است. وقتی گروه وارد مسجد جمکران می شوند، پای دیوارها کلمه عهد می بندم را می بینند و واژه ها را جابجا می کنند. آنها خودشان توقع جریان سازی نداشتند وهنوز این اثرگذاری و داخلی بین المللی اثر محل تردید است.
پرشدن ورزشگاه را توهم می دانستند
گروه سلام فرمانده تا الان سه بار اختتام حضور میدانی را اعلام نمودند و گفتند دیگر به این طرف و آن طرف نمی رویم. ولی حجم استقبال به حدی بود که باز هم اجرای میدانی داشتند
حسینی اضافه کرد: ده روز پیش از برگزاری برنامه وقتی این ایده عنوان شد که صدهزار نفر یک جا جمع شوند، همه مخالف بودند و می گفتند ورزشگاه پر نمی گردد. برای برخی سرودها یک ورزشگاه ۴ هزار نفره پر نشده بود. آن موقع پرشدن ورزشگاه را توهم می دانستند. در کمتر از ۷۲ ساعت آمار ثبت نام به ۲۵۰ هزار نفر رسید. باز هم همه تردید داشتند که آیا این ها می آیند و ورزشگاه پر می شود یا خیر. حوالی ساعت ۶ پس از ظهر ازدحام جمعیت به حدی بود که درها را بسته بودند. این ترانه خارج از ورزشگاه یک دفعه برای ضلع غربی و یک دفعه برای ضلع شرقی اجرا شده است.
داور سابق برنامه «عصر جدید» درباره ارتباطش با گروه اظهار داشت: من از چند سال پیش به این سرود علقه داشتم و زمانی که برایم ارسال می کردند، خداقوت می گفتم. ولی اصلا فکر نمی کردم با چنین پدیده ای با این ابعاد مواجه خواهیم شد. گروه سلام فرمانده تا الان سه بار اختتام حضور میدانی را اعلام نمودند و گفتند دیگر به این طرف و آن طرف نمی رویم. ولی حجم استقبال به حدی بود که باز هم اجرای میدانی داشتند.
وی اجرای این سرود در ورزشگاه آزادی را لشکرگشی مردم مقابل دشمنان مردم خواند و اظهار داشت: در فضاسازی رسانه های معاند می گفتند این سرود بازنمایی مرثیه و عزا و ماتم است. پس از اجرای ورزشگاه آزادی گفتند این سرود شاد است و جشن سلام فرمانده برگزار شده است. دشمنان از این فضا به زجر آمدند. زمانی که خواننده ای با لقب ساسی مانکن شعر خواند، عقده ای در دل عده ای خصوصاً متدین به وجود آمد که این عقده با یک نگاه امام عصری تبدیل به فریاد شد.
سلام فرمانده در ابتدا حالت جوششی داشت
سلام فرمانده در ابتدا حالت جوششی داشت. وقتی آنرا رسانه ای و با حجم عظیمی تکرار می نماییم از حالت جوششی و مردمی که مقرر است در دل فرهنگ رسوخ کند خارج می شود
معاون پژوهشی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران در ادامه جلسه این سرود را اثری در جهت تقویت گفتمان انقلاب اسلامی خواند و گفت مفاهیم باارزش معنوی در آن وجود دارد که جزو نقاط قوتش است. مفاهیمی مثل انتظار فعالانه فرج، ولایت پذیری، ارج نهادن به فرهنگ شهادت و ایثار، وطن دوستی، استعمارستیزی در این سرود آمده است. در مجموع طبیعی است که هر گفتمان مخالفی در مقابل این سرود موضع بگیرد.
عبدالله بیچرانلو با بیان اینکه این سرود از ادبیات فرهنگ عامه پسند استفاده می نماید توضیح داد: سلام فرمانده در ابتدا حالت جوششی داشت. وقتی آنرا رسانه ای و با حجم عظیمی تکرار می نماییم از حالت جوششی و مردمی که مقرر است در دل فرهنگ رسوخ کند خارج می شود. در حقیقت ما می خواهیم هلش بدهیم و موج ایجاد نماییم. وقتی این سرود هر روز بارها و بارها از تلویزیون تکرار می شود، دیگر نشانه است و از معنا تهی شده است. نشانه کار خودش را می کند. اگر در یک پروسه طبیعی معرفی می شد، این اثر را پیدا نمی کرد. من پیش بینی می کنم دو سه ماه دیگر از سلام فرمانده زمزمه ها را نخواهید شنید.
وی اضافه کرد: تلویزیون این آیین را تصرف می کند. در صورتیکه اگر به شکل آیینی برگزار بشود مردم احوال وجودی عمیقی پیدا می کنند. ترانه های خوانندگان عامه پسندی چون بهنام بانی، مرتضی پاشایی، حامد همایون، رضا صادقی هم بارها زمزمه شدند. زمانی هر ماشینی رد می شد، صدای حامد همایون می آمد. موسیقی عامه پسند موج به وجود می آورد و می رود. آیا ما دنبال موج های کوتاه مدت هستیم؟
بیچرانلو با اشاره به اینکه مدت ها در فرهنگ فضای خانواده های مذهبی مداحی به مفهوم موسیقی بوده است اظهار داشت: این بچه ها چون تقبیح می شدند که موسیقی گوش نکنند به مداحی روی آوردند. این سرود به نظر من یک مداحی به اضافه موسیقی است.
مضامین برای دهه شصت معنا دارد
عضو هیات علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با اشاره به اینکه قسمتی از همراهی با این سرود بازیابی هویتی است اظهار داشت: در شروع انقلاب اسلامی جریان حجتیه و در نقطه مقابل جریان انقلابی را داشتیم. سرود سلام فرمانده ضرب عاشورا در انتظار را برای ما به همراه می آورد. محتوای این سرود می گوید یک امام زمانی داریم که اصحابی دارد و ما می خواهیم به عنوان اصحاب عمل نماییم.
مرتضی روحانی این سرود را برای مخاطب کودک ندانست و اضافه کرد: سرود سلام فرمانده برای یک خانواده است و مضامین برای دهه شصت معنا دارد. من مخاطب شعر را کودک هفت ساله نمی دانم. والدین دهه شصتی بیش از بچه ها ترانه را درک می کنند.
وی با اشاره به اینکه سلام فرمانده یک اثر ریتمیک است که غالب مردم با آن گریه می کنند اظهار داشت: این ترانه ایراد موسیقیایی دارد. ولی در نهایت اثرگذاراست. سلام فرمانده یک شروع و یک رخداد جدید است.
در سلام فرمانده راستی وجود دارد
تاریخ به ما می گوید که چه کسی می ماند و چه کسی نمی ماند. برخی از شعرها برای نماندن گفته می شود
روحانی اساس هنر را راستی و حقیقت عنوان نمود و افزود: در سلام فرمانده راستی وجود دارد. مردم خواننده ای را که میلیاردی پول می گیرد و وطنم پاره تنم می خواند و در جیبش ویزای آمریکاست پس می زنند. چون در این اثر راستی نمی بینند. تنها مزیت سلام فرمانده این است که خودش است.
وی اشاره کرد: تاریخ به ما می گوید که چه کسی می ماند و چه کسی نمی ماند. برخی از شعرها برای نماندن گفته می شود. سلام فرمانده یک آن و حالی را برای ما به وجود آورده است. به صرف این نباید با آن مخالفت نماییم. اما نباید به این حال بسنده نماییم. باید بتوانیم این حال را به مقام و ملکه تبدیل نماییم. دو سال دیگر ممکنست خبری از سلام فرمانده نباشد.
روحانی اضافه کرد: من از حمایت حکومتی استقبال می کنم اما از آن زمامداری آن استقبال نمی کنم. اینکه پروژه سلام فرمانده۲ را کلید بزنیم و انتظار داشته باشیم سال دیگر هم صدهزار نفر به ورزشگاه بیایند یک افول است. بدین سبب نیازمند یک مراقبت شدید و جدی هستیم.
تصور نکنند یک شبه می شود کار جهانی تولید کرد
معاون پژوهشی پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات در ادامه جلسه با اشاره به عنوان این سرود گفت: جامعه ما نیاز به یک فرمانده دارد و کسی که وسط بیاید و مشکلات را جمع کند. الان زمینه ظهور یک کاریزما وجود دارد و باید برای آن آمادگی داشته باشیم و به آن فکر نماییم.
در حال حاضر فیلم های کودک و نوجوان مبتذل و خسته کننده است و تلویزیون از برنامه های پرطرفدارش در زمینه کودک و نوجوان خالی شده است
میثم مهدیار با اشاره به اینکه برای این سرود سال ها زحمت کشیده شده است اشاره کرد: آقای صفایی کلی کار کردند و سرریز آن کار انباشت شده است. اگر این سابقه را نشان ندهیم این تصور برای مسئولان ایجاد می شود که یک شبه می شود کار جهانی تولید کرد. هالیوود هم سالی هزار تا فیلم می سازد ولی ده تایش گل می کند. کار فرهنگی به این معناست که یک چیزی را امروز بکاری و چند سال بعد نتیجه دهد.
وی با اشاره به نگرانی خانواده ها در چند سال قبل در زمینه تربیتی بیان کرد: با ظهور ترانه ساسی مانکن این نگرانی بیشتر شد و یکی از زمینه های اقبال به «سلام فرمانده» همین نگرانی بود. این نگرانی یک پتانسیل است که کار تولید نماییم. هم اکنون فیلم های کودک و نوجوان مبتذل و خسته کننده است و تلویزیون از برنامه های پرطرفدارش در زمینه کودک و نوجوان خالی شده است.
به گزارش آتلیه دات کام به نقل از خبرگزاری ایرنا، نشست تخصصی تحلیل ابعاد اجتماعی، رسانه ای و بین المللی سرود «سلام فرمانده»، امروز چهارشنبه در در تالار شهید مهندس دانشگاه صدا و سیما اجرا شد.
در این جلسه حسن خجسته (استاد دانشگاه صدا و سیما)، عبدالله بیچرانلو (معاون پژوهشی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران)، سید بشیر حسینی (عضو هیات علمی دانشگاه صدا و سیما)، مرتضی روحانی (عضو هیات علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی)، میثم مهدیار (معاون پژوهشی پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات) و محسن صفایی فرد (پژوهشگر و مدیر تولید و تامین موسیقی سیما) حضور داشتند.



منبع: آتلیه دات كام