اخطار درباره وقوع احتمالی یک ویرانی

به گزارش آتلیه دات کام «امروز تنها کوره ای که در سالهای ۵۰ با ساختمانی زیبا و کیفیتی مطابق با استانداردهای روز برای معرفی سفال و سوزن دوزی زنان بلوچ در سراوان ساخته شده بود و تا چند سال پیش همچنان روشن و دایر بود، به متروکه ای می ماند که به دلیل بی توجهی و نداشتن متولی کارآمد رو به ویرانی است.»

این اخطار را علی مغازه ای، پژوهشگر هنر اقوام مطرح می کند. وی در یادداشتی که در اختیار ایسنا قرار داده است، از بی توجهی هایی نوشته که بعد از ثبت جهانی سفال کلپورگان به آن واقع شده است.
مغازه ای در یادداشت خود آورده است:
«آذرماه ۱۳۹۶ مقاماتی از میراث فرهنگی، استانداری و فرمانداران بلوچستان و مقامات محلی لشکری و کشوری با هزار تمهید و لطایف الحیل، سازمان یونسکو را مجاب کردند که با حضور در بلوچستان ایران، برای اولین بار یک روستا را به ثبت جهانی برسانند.
در آن روز معاون میراث فرهنگی در جمع میهمانان و در حضور خبرنگارانی از رسانه های رسمی کشور که به سراوان رفته بودند، اظهار داشت: «وقتی می گوییم ثبتی انجام می شود آغاز یک ماجرا است. امروز ثبت جهانی متولد می شود و از این به بعد باید پویایی داشته باشد، دیده و شنیده شود. نامگذاری یعنی هویت داشتن و زمانی که به آن لقب می دهیم تولدی باردیگر می دهیم. کلپورگان از امروز با هویت تازه و گسترده متولد می شود ازاین رو آغاز یک تحول بزرگ برای این خطه خواهد بود.»
به تاریخ ۲۱ آذر ۹۶، نامور مطلق در مراسم ثبت جهانی اضافه کرد: «خوشبختانه زیرساخت های جهانی شدن هم فراوان است. ما در جلسه ای که با اعضای شورای جهانی در کویت داشتیم مباحثی درباره روستای جهانی مطرح و اعلام کردم که در جمهوری اسلامی ایران در برنامه ششم توسعه مصوب شده است که هر نقطه ای جهانی شود دولت موظف است زیرساخت های آنرا فراهم آورد. صحبت های من با استقبال نماینده کشور هند روبرو شد و اظهار داشت: ما هم باید این مورد را در کشورمان پیگیری نماییم.»
بماند که سایر مقامات محلی چه ها که از آینده ی درخشان کلپورگان نگفتند و نبافتند اما مردان و زنان کلپورگان در آن روز تماشاچیانی بیش نبودند. مردانی که به دستور مقامات محلی با هزینه ی خود مبادرت به بهسازی فضای تنها کوره ی پخت سفال در روستایشان کردند ولی نه پول هفته ها کارگری خویش را دریافت نمودند و نه توانستند بهای مواد و مصالحی را که از جیبشان برای تعمیر و مرمت و محوطه سازی ساختمان کوره تهیه کرده بودند از مسؤلان میراث بستانند.
همینطور خانمهایی که در تمام مراحل روزها و شب ها پوشیده در بین چادرهای سیاهشان به امید آینده ی روشن برای فرزندانشان سفال ساختند و باز به دستور مقامات وقت میراث به میهمانان هدیه کردند ولی میهمانان و مدیران و مسؤلان با سند ثبت جهانی رفتند و پشت سرشان را هم نگاه نکردند.
امروز تنها کوره ای که در سالهای ۵۰ با ساختمانی زیبا و کیفیتی مطابق با استانداردهای روز برای معرفی سفال و سوزن دوزی زنان بلوچ در سراوان ساخته شده بود و تا چند سال پیش همچنان روشن و دایر بود، به متروکه ای می ماند که به دلیل بی توجهی و نداشتن متولی کارآمد رو به ویرانی است و اگر هر از چندی زنان کلپورگان سفالینه های خویش را در کوره می چینند، در اثر نبود نظارت بر کیفیت سوخت و حرارت و احتیاج به ترمیم و نگهداری و مدیریت کوره، بیشتر از ۷۰ درصد تلفات و ضایعات تحویل می گیرند.
حتی نخل هایی که برای خودنمایی در چند روز مراسم ثبت جهانی از بم با میلیونها هزینه به سراوان آوردند و در محوطه ی کوره کاشتند همه خشکیدند و مردند. امروز دیگر آن خانمهایی که در خانه های خود ظروف سفال می سازند امیدی به پخته شدن دست سازهای خود ندارند. همان سفالینه هایی که درست چهار سال پیش، مردانی بعنوان مدیران میراث فرهنگی ایران و استاندار و فرماندار و رئیس کل و غیره با افتخار در دست گرفتند و فاتحانه تصاویر یادگاری انداختند و در ثنایش داد سخن سر دادند.
آن میهمان عالی رتبه «غدا هیجاوی» رئیس منطقه آسیا و اقیانوسیه شورای جهانی صنایع دستی را بگویید که چه خوش باورانه در این شو و بازی خودنمایی مدیران وقت ما شرکت داشت و سرخوشانه با ابراز خوشنودی از تلاشش برای اقناع یونسکو برای ثبت کلپورگان اظهار داشت: «به عنوان عضوی از شورای جهانی خوشحالم که در این جشن بین شما هستم. کلپورگان اولین روستای آسیا و اقیانوسیه در جهان است که به ثبت رسید.»
راستی آقایان، بزرگان و عالی جنابان، امروز از کلپورگان خبری دارید؟ اصلاً می دانید با این کارتان همان اندک رونق سفالگری و زندگی عادی مردم آن شرقی ترین دیار این کشور را هم به باد دادید؟»




منبع: atolieh.com