حسرت های تاریخی پنج هم خون

خبرگزاری مهر- گروه هنر- سیدسعید هاشم زاده: مثل دیدن فیلمی از اسکورسیزی یا ریدلی اسکات، مقرر است تا فیلمی از نماینده کارگردانان سیاه پوست در طول تاریخ سینما را ببینیم. فیلمهای اسپایک لی همچون فیلم های هم قطارانش در سینما، دیگر جزوی از تاریخ سینماست که اگر هم بد و ضعیف باشد باید آنرا از نگاه گذراند.
حداقل ارزشی که میتوان از دیدن فیلمهای اسپایک لی دریافت کرد نگاه روزآمد او به وضعیت سیاهان است که با توسل به تاریخ بحرانی و پرچالش آنها در نیمه دوم قرن بیستم در ایالات متحده ساخته و پرداخته می شود. و حالا او به سراغ موضوعی کمتر دیده شده می رود. حضور سیاهان در جنگ ویتنام و موضوعی که این جنگجویان را به زمان حال متصل می کند.
تحلیل و نقد
آیا میتوان چند مبحث را به صورت پیوسته در یک فیلم عرضه داد؟ چون که نه! اما ساخت دنیایی چند وجهی و چند بعدی در یک داستان بی اشکال و منسجم قابل طرح است. به همین خاطر است که داستان اغلب فیلمهای استاندارد حول محور یک مبحث اصلی و یک مبحث فرعی می گردد و طبیعتاً مبحث اصلی اغلب کوچه پس کوچه های داستان را در می نوردد.
اما اسپایک لی یک فیلمساز بازیگوش است؛ نه در فکر یک انسجام موضوعی است و نه انسجامی فرمی به معنای استفاده و بهره وری از تکنیک های کارآمد و ایجاد کننده حس، به کار می گیرد. وی در داستان و کارگردانی و در لحن و ژانر فیلمی چندوجهی ساخته است، همچون چهل تکه ای که نقطه جذابش را پیدا نمی نماییم. نه می توانیم فیلم را کمدی جنگی بدانیم، و نه می توانیم فیلم را هجو یا حتی ادای دینی به جنگ ویتنام بدانیم. تکلیف این بلاتکلیفی را در نسبت بین مقدمه اثر و داستان اصلی فیلم می توانیم روشن نماییم.

مقدمه فیلم لی به جنبش های اعتراضی سیاه پوستان اشاره ای دارد و بعد به سخن تاریخی محمد علی کلی درباره جنگ ویتنام. در این مقدمه با موضعی مواجه هستیم که به اعتراض درباره جنگ ویتنام اشاره دارد اما هنگامی که وارد فیلم می شویم، خبری از اعتراض نیست بلکه ۵ برادر که حالا یکی از آنها کم است مقرر است تا برای پیدا کردن طلایی که در طول جنگ ویتنام یافته و پنهان کرده اند، بعد از سال ها به ویتنام سفری باردیگر کنند و یافتن طلا و درگیری برای آن مسیر اصلی داستان را می سازد.
به این تغییر موضع کارگردان داستان های فرعی عاشقانه و اکشن های درجه سه هالیوودی هندی را بیفزایید که هیچکدام نمی تواند در امتداد مقدمه اثر باشد چونکه در آن نه اعتراض است، نه نقد و نه سویه ای سیاسی که در آن سیاهان و جنبه ای از وضعیت امروزی شان آشکار شود.
اسپایک لی در «پنج هم خون» مخلوطی از هر آن چیزی که به ذهنش رسیده را از نظر تکنیک و ژانر و داستان عرضه می دهد که برای رسیدن به حس بی فایده است و نمره های پایین منتقدان هم نشان دهنده همین سرگیجه تکنیکی است که حاصلی ندارد.
بهترین سکانس
بهترین سکانس؟ شاید مستندهای مقدمه فیلم، شاید هم تصویری که یادآور اینک آخرالزمان کاپولاست. از اسپایک لی این توقع که یک سکانس با پرداخت درست و به جا و البته تأثیر گذار داشته باشد توقع کمی است اما اینکه در این فیلم برآورده نشده است خود گویای کیفیت پایین اثر است.
چرا خوب… چرا بد...
به نظر فیلم را باید حاصل تجربه ها و ایده های ناپخته اسپایک لی دانست. او بشدت در محتوای اثرش غرق است و در عین حال تمهید داستانی و تکنیکی برای محتوا ندارد، بعد از این ژانر به ژانر دیگر پرش می زند و این حاصل کار را اثری ضعیف، بد و غیر قابل دفاع می کند.

منبع: atolieh.com

حسرت های تاریخی پنج هم خون

به گزارش آتلیه دات کام فیلمهای اسپایک لی همچون فیلم های هم قطارانش در سینما، دیگر جزوی از تاریخ سینماست که اگر هم بد و ضعیف باشد باید آنرا از نگاه گذراند.

آتلیه در شبکه های اجتماعی