عاقبت جاده کشی در شهر سوخته

به گزارش آتلیه دات کام، معاون میراث فرهنگی سیستان و بلوچستان با تأکید بر اینکه کارهای عمرانی شهر سوخته قبل از دستور وزیر متوقف شده است، اظهار داشت: برای جاده کشی محور زابل ـ زاهدان تنها راهی که پیش پای میراث فرهنگی و راه و شهرسازی وجود دارد، مسیر پیشنهادی اعضای شورای راهبردی است که کمترین لطمه را به این محوطه جهانی وارد میکند.

شهر سوخته یکی از با اهمیت ترین نقاط شهرنشینی فلات ایران با قدمتی در حدود پنج هزار سال پیش بوده است که آثار شاخصی همچون جمجمه جراحی شده یک دختر ۱۳ ساله، چشم مصنوعی زنی حدودا ۲۸ تا ۳۲ ساله، خط کشی با دقت یک میلی متر، تخته نردی با ۶۰ مهره و جامی سفالین با طراحی یک بز که قدیمی ترین انیمیشن جهان لقب دارد، از آن کشف شده است. این شهر باستانی در حدود ۶۰ کیلومتری زابل در استان سیستان و بلوچستان واقع شده و در تاریخ ۲۲ ژوئن ۲۰۱۴ مطابق با ۱ تیر ۱۳۹۳ در سی و هشتمین اجلاس یونسکو ثبت جهانی شد.
بتازگی ساخت بزرگراه محور زابل ـ زاهدان و طرح اجرای باند دوم این جاده با عبور از عرصه تپه مهم شهر سوخته، نگرانی هایی را درباره ی حذف این محوطه پنج هزارساله از لیست یونسکو و تخریب آن پیش آورد تا آنجا که از وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خواسته شد از عبور جاده در حریم و عرصه شهر سوخته پیشگیری کند.
با این وجود، فعالیت عمرانی برای ساخت این بزرگراه ادامه داشت و وقتی راه و شهرسازی به حریم منظری شهر سوخته رسید، بعد از هشدارها و اعتراض های مکرر، عملیات ساخت آن متوقف گردید. حالا گفته شده مقرر است مسیر این جاده با طرح پیشنهادی شورای راهبردی تغییر کند. هرچند هنوز نگرانی ها فروکش نکرده است، اما رضا کیخواه آریا ـ معاون میراث فرهنگی استان سیستان و بلوچستان ـ به ایسنا اظهار داشت که هم اکنون نگرانی وجود ندارد و جلو کار گرفته شده است.
او درباره ی عبور جاده از عرصه و حریم شهر سوخته، اظهار داشت: باند دوم محور زابل ـ زاهدان وارد حریم منظری شهر سوخته، که حدود چهار پنج کیلومتر با عرصه آن فاصله دارد، شده بود. در صورتیکه از قبل مسیر پیشنهادی آن اعلام شده بود و طبق نشست هایی که با اداره راه و شهرسازی داشتیم قرار بر این نبود که وارد حریم منظری شود. بمحض ورود به حریم منظری، یگان حفاظت میراث فرهنگی کار را متوقف کرد و این اتفاق قبل از دستور وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی برای توقف کار، رخ داد. طبق توافقی که داشتیم، راه و شهرسازی موظف بود بمحض ورود به حریم منظری شهر سوخته به ما اعلام کند تا مسیر جاده را به آنها اعلام نماییم، اما نمی دانم کوتاهی از کارگرها یا افراد حاضر در کارگاه راه سازی بود یا پیمانکار پروژه! در هر صورت یگان حفاظت میراث فرهنگی جلو آنرا گرفته است و طرح شکایت از پیمانکار را تنظیم کرده ایم.
معاون میراث فرهنگی سیستان و بلوچستان همین طور اظهار داشت: با توجه به این تعرض، اما به اثر صدمه ای وارد نشده است. شاید نیروهای یگان حفاظت کمی اهمال نموده باشند و باید بمحض ورود به حریم منظری جلو کار را می گرفتند. با اینحال خاک برداری و گودبرداری انجام نشده و فقط نشان گذاری انجام شده است که خوشبختانه جلو آنرا گرفتند.
کیخواه درباره ی نگرانی هایی که همچنان برای جایگاه جهانی شهر سوخته بدنبال جاده کشی در حوزه این محوطه باستانی وجود دارد، اظهار داشت: هم اکنون نگرانی وجود ندارد و میراث فرهنگی موضوعی نیست که ما یا مقام های بالاتر از ما برای آن تصمیم بگیرند. میراث فرهنگی متعلق به مردم است و ما امانتدار آن هستیم. ما نمی توانیم غیر از آن چه معقول است و مانع از لطمه اثر می شود، تصمیم دیگری بگیریم.
معاون میراث فرهنگی سیستان و بلوچستان همین طور اشاره کرد: تنها راهی که پیش پای میراث فرهنگی و راه و شهرسازی است، مسیر پیشنهادی اعضای شورای راهبردی است که کمترین لطمه را به اثر وارد میکند. ما از این مساله نمی توانیم بگذریم و کوتاهی نماییم. میراث فرهنگی موضوعی است که اگر شکایتی در آن رخ دهد، مدعی العموم خواهد داشت.




منبع: atolieh.com