خاطره بازی با تیتراژهای ماندگار–۶۶؛

پلنگ صورتی و موسیقی تمام نشدنی اش

آتلیه دات کام: موسیقی تیتراژ پلنگ صورتی بی هیچ مبالغه ای یکی از شنیدنی ترین و ماندگارترین تیتراژهای خاطره ساز مخاطبان در همه جای دنیاست که بینندگان ایرانی نیز با آن حس و حال متفاوتی را تجربه کرده اند.

دریافت 6 MB
خبرگزاری مهر – گروه هنر – علیرضا سعیدی: کارکرد تیتراژ چیزی شبیه به جلد کتاب است که طراحش تلاش می کند با انتخاب عناصر، فرم ها و چینش ها با کمک گرافیک و موسیقی مخاطبان یک اثر را در جریان موضوع قرار دهد. شرایطی که گاهی بسیار نکته سنج، اندیشمندانه و حساب شده پیش روی مخاطبان قرار می دهد و گاهی هم به قدری سردستانه و از روی ادای یک تکلیف الزامی ایجاد می شود که بیننده را از اساس با یک اثر تصویری دور می کند.
آنچه بهانه ای شد تا بار دیگر رجعتی به کلیدواژه «تیتراژ» داشته باشیم، مروری بر ماندگارترین و خاطره سازترین موسیقی های مربوط به برخی برنامه ها و آثار سینمایی و تلویزیونی است که برای خیلی از مخاطبان دربرگیرنده خاطرات تلخ و شیرینی است و رجوع باردیگر به آنها برای ما در هر شرایطی می تواند یک دنیا خاطره به همراه داشته باشد. خاطره بازی که بعد از شروع و انتشار آن در نوروز ۱۴۰۰ استقبال مخاطبان، ما را بر آن داشت در قالب یک خاطره بازی هفتگی در ایام جمعه هر هفته، روح و ذهنمان را به آن بسپاریم و از معبر آن به سال هایی که حالمان بهتر از این روزهای پردردسر بود، برویم.
«خاطره بازی با تیتراژهای ماندگار» عنوان سلسله گزارشی آرشیوی با همین رویکرد است که بصورت هفتگی می توانید در گروه هنر خبرگزاری مهر آنرا دنبال کنید.
در شصت و ششمین شماره از این روایت رسانه ای به سراغ موسیقی تیتراژ کارتون «پلنگ صورتی» رفتیم که بی شک یکی از فراموش نشدنی ترین، خاطره سازترین و شنیدنی ترین موسیقی تیتراژهایی است که نه فقط مخاطبان دهه شصت تلویزیون، بلکه مخاطبان فعلی کارتون ها و انیمیشن های رنگارنگ برنامه های تلویزیونی ایران و جهان با آن نزدیکی و حس و حال متفاوتی را تجربه کرده اند که بطور قطع در جعبه خاطرات ذهن شنیداری آنها دربرگیرنده یادگاری های فراموشی نشدنی است و تا ابد آنرا برای خود حفظ می کنند.
ملودی سرشار فانتزی و حس خوب که چه با تماشای آن پلنگ صورتی جذاب و چه بدون تماشایش می توانیم به دنیا رویاهای فانتزی و خیال گونه ای سفر نماییم که این روزها بسیار به آن محتاجیم و دلمان می خواهد با تماشا و شنیدن چنین آثاری از روزگار پرالتهاب و غمگین کمی فقط کمی دورتر باشیم.

موسیقی به شدت نوستالژیک با تصاویر کهنه و قدیمی که همه نسل های جامعه ایرانی با آن خاطره بازی می کنند و حتی اگر هفتاد ساله هم باشند، دوست دارند به تماشای شیرین کاری شبه پلنگی بنشینند که در جدال با آن مامور پلیس نادان اما بامزه همچنان خالق لحظات ناب و خنده داری هستند که یک ملودی جادویی با روح و فانتزی های یک ذهن درگیر درهر جای دنیا با آنها چه کارها که نمی نماید.
موسیقی «پلنگ صورتی» سرشار از خاطره و رویا و همذات پنداری است که وظیفه اش در پروسه انتقال اندیشه به مخاطب را به بهترین شکل ممکن انجام می دهد و آن قدر هم مشتمل بر مهارتها و خلاقیت ها و تاکتیک هایی در زمینه طراحی و آهنگسازی است که نه فقط همچنان جزو محبوب ترین قطعات موسیقایی برای حوزه های آموزشی موسیقی است، بلکه سرمنشا تولید انواع و اقسام موسیقی هایی که با هر سازی می توان روی آن متمرکز شد. موسیقی که با محتوای قابل اتکایش بطور قطع و حتما یکی تاریخ سازترین و موثرترین انیمیشن های تاریخ می تواند لقب بگیرد و به عنوان یک مرجع مهم در این حوزه مورد توجه باشد.
«پلنگ صورتی-pink panther» یک شخصیت کارتونی در مجموعه فیلم های پلنگ صورتی که محبوبیتش موجب تولید چندین سری از فیلم های کوتاه و کارتون های تلویزیونی شد. گرچه بسیاری براین باورند محبوبیت این شخصیت کارتونی فارغ از محتوا و قصه هایی که برایش تعریف شد، بیشتر مرهون موسیقی و آهنگی است که هنری مانچنینی برای این اثر ساخت. البته جالب است بدانید که برمبنای آنچه در گزاره های رسانه ای و تالیفی درباره ی این شخصیت نوشته شده اینکه: «پلنگ صورتی در حقیقت پلنگی حاصل یک جهش ژنتیکی بسیار نادر است که رنگ زیبایی به این جانور می بخشد و این کارتون در حقیقت برای آشنایی بیشتر با اینگونه بوده است.»

اوایل دهه ۱۹۶۰ فریز فرلنگ و دیوید پاتی شرکتی به نام «دپاتی – فرلنگ اینترپرایزز» را تاسیس کردند. در همان دوران بود که روزی بلیک ادواردز (کارگردان فیلم های پلنگ صورتی) با حضور فردی به نام پیترسلرز به دپاتی پیشنهاد کرد تا از شخصیت پلنگ صورتی در عنوان بندی یکی از فیلم های این مجموعه به کار گرفته شود.
دپاتی و دستیارانش نزدیک به ۱۰۰ طرح از این شخصیت را مورد آزمایش قرار دادند که در نهایت همین پلنگ لاغر اندام صورتی مورد توجه قرار گرفت که طرح اصلی شخصیت آن فردی به نام هالی پرات بود. دقیقاً در همین مجال بود که این تکه کوچک روی یکی از فیلم های پلنگ صورتی با حضور این شخصیت کارتونی قرار گرفت و بسیار مورد توجه بینندگان قرار گرفت.
اینجا بود که فریز و دپاتی عزم خودرا جزم کردند که یک سریال کارتونی از این شخصیت به وجود آورند. البته فریز اوایل ناراضی بود و وقتی صحبتهای دپاتی با هرالد میریش و رضایت یونایتد آرتیست به نتیجه مطلوب رسید او هم در میدان بود. آنها تصمیم گرفتند ۱۵۶ قصه را از این مجموعه بسازند و البته تعهد شد ۲۵ درصد فروش به دپاتی و فریز بازگردد.
اولین قسمت این مجموعه (همان قسمت که پلنگ صورتی با شخصیتی دیگر سر رنگ خانه دعوا دارند) برنده اسکار ۱۹۶۴ شد و گروه با عزمی راسخ تر هر ماه یک قسمت از این مجموعه را تولید کرد که در سراسر جهان و خصوصاً اروپا با استقبال خیره کننده ای رو به رو شد.

اما همان گونه که قبل تر نیز توضیح داده شده، یکی از فاکتورهای مهم و کلیدی در موفقیت چشم گیر و جهانی پروژه «پلنگ صورتی» موسیقی بی نهایت جذاب این انیمیشن بود که توسط هنری مانچنینی برای مجموعه فیلم های این اثر ساخته و حتی در سال ۱۹۹۴ نامزد دریافت جایزه اسکار بهترین موسیقی متن فیلم شد. این در حالی بود که بنیاد فیلم آمریکا (اِی اف آی) موسیقی متن پلنگ صورتی را به عنوان بیستمین موسیقی متن برتر یک صد سال اخیر معرفی نمود.
بسیاری معتقدند محبوبیت این شخصیت کارتونی فارغ از محتوا و قصه هایی که برایش تعریف شد، بیشتر مرهون موسیقی و آهنگی است که هنری مانچنینی برای این اثر ساخت «انریکو نیکولا مانچینی» مشهور به هنری مانچینی که به سال ۱۹۹۴ در هفتاد سالگی از دنیا رفته، از آهنگسازان و رهبران ارکستر آمریکایی ایتالیایی تباری بود که در طول کارهای هنری خود توانست برنده چهار جایزه اسکار، یک جایزه گلدن گلوب و دو جایزه گرمی شود.
والدین هنری مانچینی از مهاجران ایتالیایی بودند که از منطقه ابروتزو کشور ایتالیا به آمریکا آمده بودند. پدر هنری آهنگر بود و برای هنری کوچک یک فلوت پیکولو ساخته بود. وی ۱۲ ساله بود که آموختن پیانو را آغاز کرد. بعد از دبیرستان به مدرسه جولیارد نیویورک رفت ولی بعد از یک سال به نیروی زمینی آمریکا پیوست. وی در سال ۱۹۴۶ وارد حرفه موسیقی و به عنوان نوازنده و تنظیم کننده ارکستر گلن میلر مشغول به کار شد. البته بعد از درخشش مانچینی در موسیقی فیلم «ابوت و کاستلو» در سال ۱۹۵۲، به عنوان آهنگساز فیلم شهرت یافت. بطوریکه کمپانی فیلمسازی یونیورسال او را تمام وقت برای برنامه های خود به کار گرفت.

مانچینی برای فیلمی از اورسن ولز به نام «نشان شر» در سال ۱۹۵۸ موسیقی متن نوشت که بگفته خودش، موسیقی متن این فیلم یکی از بهترین کارهای وی در آن دوره بوده است. اورسن ولز از او خواسته بود تا یک اثر واقع گرایانه را خلق کند و مانچینی در این فیلم با به خدمت گرفتن چند نوازنده خیابانی در سبک موسیقی جَز، به بهترین نحو ممکن واقع گرایی را با تمرکز بر هسته اصلی فیلم و تطبیق موسیقی بر آن ایجاد کرد.
حال دیگر همه دنیا هنری مانچینی را به عنوان یک موسیقیدان و آهنگساز مشهور می شناختند. از آثار دیگر موسیقی فیلم او می توان به «صبحانه در تیفانی»، «ویکتوریا»، «روزهای شراب و رز»، «هاتاری»، «پیاده روی بچه فیل»، «پلنگ صورتی»، «معما» نام برد.
اما همه می دانند که یکی از مشهورترین آثار وی، موسیقی متن سریال کارتونی «پلنگ صورتی» است که جزو ۲۰ موسیقی متن برتر قرن اخیر برگزیده شد. موسیقی متن فیلم و تم «پلنگ صورتی» که برمبنای سبک جز نوشته شده است. نکته جالب این که هنری مانچینی قسمتی از نت ها را بر طبق حرکات بدن کارتون «پلنگ صورتی» بنا گذاشته بود.
مانچینی کار ساخت موسیقی متن را در نیمه نخست دهه پنجاه میلادی شروع کرد و در طول چهل سال، شماری از بهترین آثار را در حوزه موسیقی فیلم خلق کرد. البته هر چند او آثارش را بطور عمده در سبک موسیقی جاز آفرید ولی موسیقی او به سبک خاصی محدود نمی گردد، در آثار او هم کارهای pop و jazz و هم کارهای کلاسیک را می توان مشاهده کرد. او رهبری ارکسترهایی چون ارکستر سمفونیک لندن، ارکستر فیلارمونیک لس آنجلس، پاپ بوستن و تعدادی دیگر از مجموعه ها را نیز بر عهده داشته است.

به هر ترتیب موسیقی مجموعه کارتون های «پلنگ صورتی» یکی از پرخاطره ترین و نوستالژیک ترین موسیقی تیتراژهایی است که نه فقط در ایران بلکه در اقصی نقاط دنیا تبدیل به پرمخاطب ترین و ماندگارترین ملودی هایی شده که مردم با صدای آن آشنا هستند. موسیقی که حداقل برای دهه شصتی ها جذابیت دو چندانی دارد که هیچ گاه نمی توان آنرا فراموش کرد و هر وقت ملودی فانتزی آنرا می شنویم می گوییم: «دستمریزاد آقای آهنگساز!».


منبع: آتلیه دات كام